Sau khi thăm viếng nhà Bưu Điện Saigon, tour du lịch một ngày thăm phố xá Saigon Chợ Lớn kể như chấm dứt.
Tôi và người tình trăm năm thả bộ đi lang thang trên đường phố Saigon, tìm lại những kỷ niệm xưa, lúc đó Giáng sinh sắp đến, Saigon thật là vui.
Trong nhiều entry trước tôi đã chia sẻ với các bạn một vài danh lam thắng cảnh và di tích lịch sử của Saigon xua, vợ chồng tôi thăm viếng như một du khách..
Chùa Giác Lâm ở Chợ Lớn
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9121781
Chùa bà Thiên Hậu ở Chợ Lớn
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9161011
Chợ Bình Tây
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9200311
Chợ Lớn
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9250581
Saigon: Bán đồ lưu niệm cho du khách quốc tế
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11936072
Saigon: Đi chợ Saigon
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11952962
Saigon: Đi tìm bóng dáng nhà ga Saigon xưa
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11968442
Saigon: Thăm dinh Độc Lập xưa
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11971262
Saigon: Bảo tàng chứng tích chiến tranh
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9934501
Saigon: Thăm Nhà Thờ Đức Bà (Vương Cung Thánh Đường)
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11989922
Saigon: Thăm Nhà Bưu Điện
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/12004422
Trong entry nầy, xin post một số hình ảnh đường phố Saigòn những ngày trước giáng sinh. Vợ chồng tôi có đi mua sắm ở hành lang Eden. Đây là một khu phố nổi tiếng của Saigon xưa, được xây cất cả trăm năm nay, nổi tiếng với những địa danh như quán Givral và Pagode, nhà sách Portail v.v
Kiến trúc khu nầy hài hòa với khu khách sạn Continental trước mặt, nhà hát thành phố, và tòa đô chánh ngày xưa, nay là trụ sở Ủy Ban nhân dân thành phố.
Về New York vừa đọc tin hành lang Eden bị đập phá bỏ luôn tòa nhà cũ, tôi thấy hơi buồn. Phát triển thành phố có nghĩa là phải đập phá những kiến trúc xưa hay sao? Tôi lại càng buồn hơn nữa khi đọc tin dân Hà Nội muốn khôi phục lại cái hồn và sự quyến rũ của phố cổ của họ.
Lúc đi du lịch trước đây khắp nơi trên thế giới, tôi thấy nhiều thành phố như Warsaw và Berlin, nhiều thành phố nhỏ trên con đường lãng mạn (The romantic road) ở Đức, dân chúng ở đây cố bảo tồn phố cũ của họ, từ đống gạch vụn sau chiến tranh, họ đã xây lại những lâu đài, những tòa nhà như trước đây. Thú thật tôi không hiểu mấy ông lãnh tụ thành phố Hồ Chí Minh nghĩ gì nữa.
Tôi không hiểu được họ nghĩ gì, họ có một chương trình dài hạn nào để đổi mới, đồng thời bảo tồn những gì có tánh cách di tích lịch sử của thành phố không?
Trong lúc lang thang trên đường Bonard, đi ngang qua quán kem Bạch Đằng, tôi nhớ những kỷ niệm xa xôi thời tuổi trẻ thơ ngây, vui quá. Về New York, tôi tìm lại được một bài nói về khu phố Bonard này những ngày xa xưa ấy, xin chép lại dưới đây để chia sẻ với các bạn. (Sẽ bổ túc sau)
Lang thang khu phố Bonard
“Chu Trinh
Hàng năm cứ vào cuối Thu, lá ngoài đường rụng nhiều và trên không có những đám mây bàng bạc, lòng tôi lại nao nức những kỷ niệm...” về những buổi chiều đi dạo trên phố Bonard, con đường Lê Lợi xôn xao xiêm áo, nơi hội tụ của những trai thanh gái lịch đất Sài thành, Hòn Ngọc của Viễn Ðông, một thời vui nhộn, một thời huyên náo.Trong lòng những người đã từng đi dạo qua đây một thời trẻ trung vẫn đầy ắp những kỷ niệm ấm áp ngọt ngào.
Ngày xưa ấy có lẽ Sài gòn không có nơi nào vui chơi hấp dẫn hơn phố Bonard hay sao mà bọn choai choai từ khắp nơi cứ đổ về con đường trung tâm này chỉ để ngắm nhau và khoe quần khoe áo, nhất là vào những chiều Thứ Bảy và Chủ Nhật. Khúc đường cũng chỉ ngắn thôi, bắt đầu từ chợ Bến Thành, hướng về trụ sở Quốc Hội cũ nay là Nhà Hát Thành Phố, cứ chọn đi bên lề bên trái là đông vui nhất vì bọn trẻ toàn đi trên quãng đường này còn bên kia chỉ những người có việc mới vội đi qua vì nắng chiều bên đó gay gắt và không vui mắt bằng bên này.
Trên đoạn đường này việc buôn bán có vẻ sầm uất,đủ các mặt hàng như quần áo, giầy dép, ví da, túi xách, dây nịt, các loại lịch, tranh ảnh nhưng đáng chú ý là nhà sách Khai Trí, hàng kem Bạch Ðằng ở góc Pasteur, hàng nước mía Viễn Ðông ở bên kia đường và hàng thịt phá lấu cũng ở cạnh nước mía Viễn Ðông là các cô cậu chiếu cố nhiều nhất.
Bọn trẻ lúc đó làm gì có tiền vào ngồi những nơi sang trọng như Brodard, La Pagode bên Catinat, trong túi chỉ có mấy đồng bạc nên sau khi đi tới đi lui khát bỏng cả cổ chỉ có thể rủ nhau uống ly nước mía $2 hoặc mua vài đồng thịt phá lấu xâu trong cái que tăm vừa đi vừa ăn. Sang hơn thì vào kem Bạch Ðằng ngồi ngắm giai nhân tài tử đi qua đi lại cũng chỉ mất khoảng $10. Thú vị là dân đi dạo đều ăn mặc đẹp đẽ lịch sự.
Các cô hầu hết đều mặc áo dài muôn màu muôn sắc và muôn kiểu dáng. Sau này tôi còn đọc được là nhiều nữ sinh đã tự vẽ áo dài cho mình đi dạo phố khiến thiên hạ trầm trồ vì vừa lạ vừa đẹp. Hơn nữa là họ không đi một mình mà đi hàng đàn, mặt mày tươi vui, ríu rít như đàn bướm rực rỡ. Từ khi kiểu cổ áo dài Ngô đình Nhu ra đời thì áo dài cũng đột phá sang một giai đoạn mới với rất nhiều kiểu dáng lạ, lúc đầu vạt áo dài gần tới chân, sau đó ngắn dần có lúc chỉ dài hơn cái áo bà ba vài chục phân, cỡ ngang đầu gối. Tay áo lúc thon nhỏ, lúc loe ra, lúc ngắn lại, lúc dài che nửa bàn tay. Thân áo thì ngoài nhiều màu sắc ra còn in hình hoa lá hoặc sọc đủ loại.
Cuối cùng là các kiểu áo vẽ có thể do các họa sĩ được đặt hàng hoặc do chính chủ nhân của cái áo tự thiết kế. Cái quần dài của các cô cũng có những bứt phá không tiền khoáng hậu. Lúc đầu quần bó ống, quần ống loe rồi nó cứ dần dần rộng thêm ra từ mông xuống ống quần đến nỗi thoạt nhìn không biết cô đó mặc quần hay mặc váy. Ăn mặc như vậy thường bị các vị phụ mẫu cấm đoán. Thời đó báo chí có kể việc một ông bố bắt gặp cô con gái mặc quần maxi ngoài phố đã lấy kéo xẻ một đường dài từ ống quần lên tới gần mông ! Còn lai quần lúc đầu được may lại cẩn thận sau đó người ta chỉ hơ lửa cho hết tưa vải! Cái lai quần hơ lửa nhìn mềm mại và có nét duyên dáng riêng.
Bọn con trai cũng từng đàn ra phố “rửa mắt” nói nói cười cười, ngó ngang ngó ngửa. Thời đó chưa ai biết đến cái khẩu trang là gì nên người thực việc thực là hiển nhiên, không cần phải khám phá như bây giờ. Quần tây nam tuy ít kiểu cách nhưng lúc lưng cao, lúc lưng thấp,lúc ống nhỏ, lúc ống loe, lúc ống suông với áo sơ mi là chính. Có một số người mặc áo bỏ ngoài quần vẽ hình chim cò rất vui mắt và trẻ trung, họ thường là các sĩ quan trẻ đi tu nghiệp nước ngoài về .Thấy hay, một số người cũng bắt chước.
Về sau còn có áo thung Montagut là hàng cao cấp cũng được nhiều người ái mộ. Dạo phố Bonard thực ra chỉ là đi lên đi xuống trên một đoạn đường, không phải để mua sắm gì mà chỉ cốt để ngắm thiên hạ đi lên đi xuống; nhưng hết tuần này đến tuần khác, hết tháng này đến tháng khác và thậm chí hết năm này đến năm khác các bạn trẻ cũng không chán, mỗi lần đi họ cũng vẫn tìm được niềm vui mới và những điều mới lạ, thích thú.
Trong những nhóm đi dạo thường có tiếng sầm xì: con nhỏ đó là dân Văn khoa, anh kia là dân Dược v.v... Phải chăng họ đã ghiền cái không khí, ở đó họ được gặp những khuôn mặt vui tươi,cái sinh hoạt náo nhiệt và mong tìm gặp được bóng dáng hạnh phúc của đời mình trong số những người cùng đi dạo như thế.
Vì vậy chiều Thứ Bảy và Chủ Nhật phố Bonard lúc nào cũng tưng bừng náo nhiệt, hầu hết là đám thanh niên nam nữ, giới sinh viên, các quân nhân về phép. Nơi đó chính là một vườn hoa xuân và con người là những đóa hoa tươi thắm.
Hôm nay sau mấy chục năm tôi lại có dịp đi dạo trên hè phố Lê Lợi chiều Chủ Nhật, con đường xưa còn cất giữ nhiều kỷ niệm ngọt ngào không chỉ của riêng tôi mà còn của nhiều người nữa. Cũng đoạn đường cũ nay đã thay đổi khá nhiều, nhà cửa nhiều chỗ khang trang hơn. Nhà sách Khai Trí nay là FAHASA (cơ quan phát hành sách của nhà nước), không còn đông đảo người vào xem như xưa.
Kem Bạch Ðằng xây lại, lúc tôi đi qua khá thưa thớt: có mấy người trẻ nước ngoài xen với vài cô cậu người Việt. Nước mía Viễn Ðông và hàng Phá Lấu không còn lại dấu vết gì. Tôi không tìm thấy tà áo dài nào tha thướt trên đường, trừ mấy cô bán hàng bị bắt buộc mặc đồng phục, lượng người đi dạo rất lưa thưa và phần lớn là người nước ngoài. Những nam thanh nữ tú giống ngày xưa giờ chẳng thấy bóng dáng một ai:
Dấu xưa xe ngựa hồn thu thảo!
(Bà Huyện Thanh Quan)
Ngày xưa đi giữa đám đông là hòa mình vào đám đông, ngày nay tôi lạc lõng giữa những du khách nước ngoài như đến một vùng xa lạ. Chợt có một bà người nước ngoài hỏi thăm nơi đến một siêu thị, tôi cũng ngỡ ngàng chẳng biết nó ở đâu mà chỉ.
Các cửa hàng chỉ thấy những người ngoại quốc ra vào và có lẽ các chủ nhân cũng chỉ mong như thế. Khách hàng thuộc nhiều quốc tịch và màu da mà không còn có từng đàn cậu trai, cô gái trẻ trung vui tươi dắt nhau trên phố, như ngày xưa, từ các trường đại học Việt Nam trong thành phố mà con số hiện nay rất đông đảo. Không biết giờ này họ đang làm gì hoặc vui chơi ở những chỗ nào?
Những người muôn năm cũ,
Hồn ở đâu bây giờ?
(Vũ Ðình Liên)
Ði mãi, tôi cũng rẽ sang khu thương xá TAX, bây giờ xây lại rất Tây, sang trọng, nhưng khách hàng lưa thưa ít người ngoại quốc và lẻ tẻ vài cặp người Việt.
Ở đây tôi có cảm giác mình đang shopping ở một nơi nào không phải Việt Nam. Có người bảo không ai có thể tắm hai lần trên một dòng sông. Dòng thời gian trôi đi đã xấp xỉ trên dưới bốn mươi năm, biết bao biến cố đã xảy ra, tinh thần và cả thể xác con người đã thay đổi quá nhiều, trai thanh gái lịch ngày xưa giờ chỉ còn là những cụ già nhăn nheo, lọm khọm phiêu bạt khắp nơi trên trái đất.
Những ai muốn tìm lại cảm giác của quá khứ trên con đường này chỉ họa may còn thấy trong giấc mơ.”
(Người Việt, http://www.nguoi-viet.com/absolutenm/anmviewer.asp?a=88072&z=3 )
Phố Bonard chiều Chủ Nhật lúc tôi về thăm lại Saigon. Bên kia đường là tiệm kem Bạch Đằng
Hành lang Eden những ngày trước Giáng sinh
"Nguyễn Ðạt/Người Việt
Sau hai tuần lễ tù túng - vì bị tai nạn đứt gân đầu gối, Hương lê chân xuống 60 bực thang chung cư, rồi cà nhắc thêm vài bực thềm nữa, chúng tôi ngồi trong Hotel Continental, để Hương ngó xéo qua Givral, thấy một góc lịch sử Sài Gòn đang chết.
Tôi hớp vài ngụm cà phê ngọt ngậy, loại cà phê pha vụng của Saigon Tourist, tệ hơn cà phê vỉa hè, rồi chui vào lòng Givral vừa bị mổ bụng. Từ chỗ cái chết của nó, tôi nhìn ra, thấy những ánh mắt tò mò, không chỉ của du khách. Họ chụp vài tấm hình, rồi thản nhiên đi qua, nhưng có một người, cặm cụi, nói với tôi, anh muốn làm một người chứng, và chụp rất nhiều hình từ cái địa chỉ sắp biến mất này.
Trong những ánh mắt nhìn vô, nơi tôi đứng, có cái ngó xéo của Hương, và trong cái ngó xéo đó, những cái chết chồng chéo, xẹt qua, cày đi xới lại vẫn tiếp diễn. Quá khứ và hiện tại, trong những ngày tháng 4, đối với một số người, là cảm xúc của tình trạng bị bức tử, còn đối với một số người khác, là cảm xúc hả hê đầy cảnh giác.
Tôi chui khỏi cái bụng tanh bành của Givral, và chợt nhớ hai câu thơ Eliot trong Ðất Hoang, tháng 4 là tháng ác nghiệt nhất, tháng tử đinh hương sinh sôi từ đất chết. Dù trong hay ngoài hay ở giữa cái chết, của lịch sử hay cá nhân, đều phải đối mặt với sự bất an. (Nguyễn Quốc Chánh)
Hành lang Eden - Passages Eden - là một góc “linh hồn Sài Gòn.” Nhắc nhớ Sài Gòn không thể không nhắc nhớ Hành lang Eden. Khối nhà liên kết gồm 4 tầng theo kiến trúc phương Tây có “Hành lang Eden” ở tầng trệt, nằm gọn giữa 4 phố: Tự Do-Lê Thánh Tôn-Lê Lợi-Nguyễn Huệ.
Bốn mặt Hành lang Eden nhìn ra 4 con đường đẹp nhất Sài Gòn. Rạp chiếu phim “Eden” giữa lòng Hành lang Eden - không hoạt động từ sau 30 tháng 4, 1975 - mặt tiền nhìn ra đường Tự Do. Chếch lên phía Nhà thờ Ðức Bà, bên kia đường Tự Do nay là đường Ðồng Khởi, một công viên trên nền cao. Công viên mang tên Chi Lăng đó không còn dấu vết gì từ hai năm nay, tòa nhà cao tầng hiện đại xuất hiện ở đây mang tên “Vincom Center,” hung hãn dự phần vào việc phá vỡ không gian của cả một khu vực.
“Khu tứ giác Eden,” như bây giờ người ta gọi vậy, bao gồm trong đó hai nhà hàng - chủ yếu là cà phê, giải khát - không thể quên trong lịch sử Sài Gòn từ xưa tới nay: La Pagode và Givral. Nhà hàng La Pagode ở một đầu của tứ giác - góc đường Tự Do và Lê Thánh Tôn - mặc dù sau 30 tháng 4, 1975 trở thành Văn phòng công ty dịch vụ lữ hành Saigon Tourist, vẫn ở tại chỗ trong khu tứ giác Eden, bâng khuâng nhắc nhớ một thời cho những hoài niệm trân trọng của người Sài Gòn. Ðầu kia của tứ giác, nhà hàng Givral - góc đường Tự Do và Lê Lợi - may mắn hơn, kéo dài tuổi thọ tới hôm nay.
Bây giờ thì, cả La Pagode và Givral, chỉ còn âm thầm lưu lại hình ảnh mình trong sách báo, ở những cuốn album kỷ niệm của gia đình, ở mạng tìm kiếm trên Internet... Các nhiếp ảnh gia, các bác “phó nhòm” chuyên nghiệp chụp ảnh của Sài Gòn, ai ai cũng từng nhiều lần ghi hình ảnh khu vực quảng trường Lam Sơn, chọn lựa góc phố trước mặt Givral, vòm cong mái hiên kiều diễm của Givral thân thuộc không thể lẫn với bất cứ cửa tiệm nhà hàng nào ở khu tứ giác Eden và các khu vực lân cận.
Người dân Sài Gòn không biết tại sao nhà nước phá bỏ khu tứ giác Eden, một trong những công trình kiến trúc xưa, từ thời thuộc Pháp, là những công trình kiến trúc chủ yếu góp phần làm nên một Sài Gòn từng được gọi là “Hòn ngọc Viễn Ðông.”
Chúng tôi đọc trên tấm băng-rôn treo ở khu tứ giác Eden, những dòng chữ thông báo: “Vì lý do Ủy Ban Nhân Dân quận 1 thu hồi mặt bằng khu thương mại Eden theo thông báo số..., ngày 23 tháng 3, 2010...” Và những ngày sau đó tiến hành việc phá dỡ, tất nhiên bắt đầu phá dỡ ở bên trong các cửa tiệm nhà hàng hiệu sách, các văn phòng giao dịch thương mại...
Thời điểm tiến hành phá dỡ cũng là dịp nhà nước chuẩn bị chào mừng 35 năm ngày “giải phóng hoàn toàn miền Nam,” tiếp đó chào mừng kỷ niệm ngày sinh của “bác.” Nên khu tứ giác Eden có rất nhiều ngày nhộn nhạo, vừa tháo dỡ đục phá bên trong, vừa treo băng-rôn chào mừng cùng khắp, bao gồm cả những băng-rôn của các cửa tiệm, đơn vị thương mại... thông báo cho khách hàng biết địa điểm sẽ dời chuyển tới.
Chúng tôi gặp hai du khách nước ngoài đứng trước một cửa tiệm - biển hiệu ghi: Boutique Ngọc Châu/Since 1969 - sắp di dời, họ lắc đầu, nói với chúng tôi: “Sài Gòn của các bạn rất kỳ lạ, phá bỏ một khu vực có kiến trúc xưa vững chắc, hoàn mỹ như Passages Eden. Chúng tôi không thấy nơi nào trên thế giới như vậy. Chúng tôi biết, như tại Ba Lan, nhà phố và các công trình kiến trúc ở Vac-sa-va bị tàn phá suốt thời kỳ Thế Chiến Thứ Hai, đã được xây dựng lại theo đúng nguyên dạng ngay khi có thể. Ở đây thì lại tự động phá bỏ những công trình kiến trúc đã làm nên vẻ đẹp của Sài Gòn...”
Ký giả Glen MacDonald, trong buổi chính quyền thành phố tổ chức gặp gỡ các hãng truyền thông và ký giả quốc tế nhân dịp kỷ niệm ngày 30 tháng 4 vừa qua, đã nêu câu hỏi về việc Sài Gòn phá bỏ “Passages Eden,” một trong những công trình có kiến trúc đẹp. Vị phó chủ tịch Ủy Ban Nhân Dân Thành Phố đã trả lời rằng khu Eden là một công trình đã xuống cấp, phải khẩn trương xây dựng mới... Rồi nói lảng tránh, bào chữa, rằng thành phố đặc biệt quan tâm bảo tồn kiến trúc cảnh quan đẹp, trong đó có những kiến trúc xây dựng từ thời Pháp, đơn cử như tòa nhà Ủy Ban Nhân Dân Thành Phố - Tòa Ðô Chính của Sài Gòn cũ.
Chúng tôi vẫn thường xuyên lui tới những lối Hành lang Eden tìm hình bóng cũ, uống cà phê Givral, vào Nhà sách Xuân Thu - Albert Portail cũ - xem sách ngoại văn, không hề thấy một dấu hiệu xuống cấp nào.
Khu tứ giác Eden, với những cửa tiệm sang trọng bán hàng ngoại nhập, xa xỉ phẩm, sách báo nước ngoài, luôn được gia cố, sửa chữa, chỉnh trang. Và nếu khu tứ giác Eden xuống cấp, thì cũng xuống cấp cùng với toàn bộ những công trình xây dựng từ thời Pháp, trong đó có tòa nhà Ủy Ban Nhân Dân Thành Phố mà vị phó chủ tịch đã nhắc tới.
Chúng tôi nhận thấy, khu tứ giác Eden, với Hành lang Eden mang đậm màu sắc Sài Gòn cũ, dấu ấn tính cách sinh hoạt của dân chúng miền Nam tự do thuở trước. Và chúng tôi nghĩ, hẳn điều này không vui vẻ hòa hợp chút nào với những người đại thắng 30 tháng 4, những người luôn mang trong mình “cảm xúc hả hê đầy cảnh giác.” " (Nguoi Viet, http://www.nguoi-viet.com/absolutenm/anmviewer.asp?a=113234&z=1)
"Linh hồn chính là quá khứ", một triết gia đã từng viết như vậy về cái hồn của một thành phố. Các thành phố nổi tiếng thế giới như Athen, Roma, Paris, Bắc Kinh, Kyoto… sở dĩ thu hút hàng triệu du khách là nhờ ở đó người ta cố gắng giữ gìn từng mảng tường, con đường, góc phố vốn đã làm nên bản sắc của thành phố.
Các thế hệ cư dân nối tiếp nhau lại ghi thêm dấu ấn của mình vào từng viên gạch, từng hàng cột, từng con hẻm để tạo nên công trình nghệ thuật vĩ đại, vô giá.
Như vậy, một thành phố cũng phần nào là ký ức tập thể của một xã hội, là lịch sử gắn kết cư dân của một cộng đồng, là sự tích lũy kinh nghiệm về một lối sống, nền văn hóa và môi trường chung. Tất cả những yếu tố đó gom lại sẽ tạo nên cái di sản văn hóa phi vật thể gọi là hồn đô thị.
Cao ốc Metropolitan
Sài Gòn sớm xuất hiện ở vị trí mũi nhọn của cuộc Nam tiến tìm đất sống của người Việt, trở thành tụ điểm di dân tứ xứ, nơi gặp gỡ của nhiều luồng giao lưu.
Quá khứ đó đã tạo nên diện mạo và bản sắc của Sài Gòn, một thành phố ngã ba đường, khác hẳn với những đô thị truyền thống Việt Nam. Tại những thành phố như Sài Gòn, sự phồn vinh làm cho cư dân gần gũi nhau, ký ức đan xen vào nhau. Nhịp sống ở đó mãnh liệt, hỗn độn hơn.
Thông qua các đô thị như thế, đất nước được nối kết với các luồng giao lưu liên tục về con người, tư tưởng và cả luồng tư bản. Nó cũng chuyển về cho đất nước luồng sinh khí mới, nhiều sáng tạo, ngày càng lan rộng ra toàn bộ đất nước cùng với những cái mới rất cần thiết, chống lại sự xơ cứng, rập khuôn, đơn điệu.
Sài Gòn khởi đầu là giao điểm các đường thủy bộ, tụ điểm lưu dân người Việt. Người Hoa tiếp tay biến nó thành một cảng thị sầm uất để giao lưu với khu vực. Người Pháp đến đã mở toang cảng thị, thu hút đầu tư và di dân tứ xứ về đây xây dựng nơi đây thành hẳn một đô thị công thương nghiệp hiện đại, trung tâm của một thị trường rộng lớn gồm cả vùng Đông Dương lẫn Hoa Nam.
Sài Gòn từ đó đặc biệt mang dấu ấn Pháp. "Nhưng Sài Gòn chưa bao giờ là nước Pháp. Nếu nó mang dấu ấn của các nhà kiến trúc Pháp thì ngược lại chính các nhà kiến trúc cũng mang nặng dấu ấn của Sài Gòn", như nhận xét của Tùy viên Văn hóa-Khoa học Pháp Stéphane Dovert trong đề tựa cuốn sách viết nhân Sài Gòn 300 tuổi.
Thời Pháp thuộc, Sài Gòn đã tồn tại song song nhiều dạng ở và sinh hoạt. Có mạng lưới ngõ xóm của người Việt, thành phố vườn cây của người Pháp, phố xá sầm uất của người Hoa, đường phố bazar của người Ấn. Chưa bao giờ thành phố Sài Gòn mang tính chất đa văn hóa, đa chủng tộc như thời đó.
Cho nên ở Sài Gòn, khác với bất cứ nơi nào ở nước ta, ta có thể nhìn thấy bên cạnh đình chùa Việt là chùa miếu, hội quán của người Hoa, chùa Miên, thánh đường Thiên chúa giáo bên cạnh chùa Chà, mosque Hồi giáo, đền Chăm… các lối sống và sinh hoạt văn hóa cứ đan xen nhau rõ rệt ở Sài Gòn.
Từ đất Gia định, Gò Vấp, Hóc Môn nửa phố thị, nửa miệt vườn, ta có thể bước vào khu phố Tàu Chợ Lớn nhộn nhịp. Từ quán ăn Pháp có thể xẹt vào tiệm bazar Chà. Tính chưa đầy đủ Sài Gòn những năm đó có tới hơn 40 quốc tịch khác nhau sinh sống lâu năm. Đông đảo nhất là người Việt với biểu hiện qua 272 ngôi đình cùng hàng nghìn chùa miếu, nhà thờ…
Du khách nước ngoài tại TP.HCM
Không ít người cho rằng Sài Gòn là một thành phố mới, lai tạp, không có bản sắc văn hóa riêng do tính chất ngã ba đường của nó.
Thực ra, lịch sử Sài Gòn tuy chỉ mới mấy trăm năm, nhưng bản sắc độc đáo từng làm nên cái hồn đô thị của nó cũng đã hình thành qua các công trình cha ông để lại.
Khu tứ giác vùng đất cao trung tâm quận I vẫn là khu trung tâm lịch sử của thành phố. Cha ông chúng ta đã chọn chốn này làm trung tâm đô thị. Người Pháp đến cũng không có sự chọn lựa nào khác để đặt các cơ quan đầu não với các công trình kiến trúc chọn lọc như dinh Toàn quyền, Nhà thờ lớn (Đức Bà), Tòa án, Nhà hát, Bưu điện…
Tất cả đã làm nên một quần thể kiến trúc với một không gian rộng mở, hòa nhập vào trong khoảng cây xanh, tạo thành một tuyệt tác quy hoạch đô thị vừa lãng mạn, vừa uy nghiêm. Nhờ đó mà Sài Gòn đã từng được du khách phương Tây dành cho cái tên khá mỹ miều "Hòn ngọc Viễn Đông".
Khi nói về Sài Gòn, KTS Hoàng Đạo Kính đã nhận xét thật chính xác: "Thành phố Hồ Chí Minh khác hẳn những đô thị khác. Trong sự phát triển của nó không thể không dựa vào những yếu tố chủ đạo như những khoảng không lãnh thổ rộng lớn, hệ thống kênh rạch, sông và biển, những truyền thống và giá trị văn hóa Nam Bộ, quỹ kiến trúc đô thị và kỹ thuật khổng lồ và không thiếu sắc thái riêng, sự tham gia tương đối sớm vào quá trình đô thị hóa và hiện đại hóa, trình độ quản lý đô thị và nhất là trình độ nổi trội trong công nghệ xây dựng. Không thể không nhắc tới một yếu tố: sức sống, tính năng động, sức vươn lên của cả một cộng đồng xã hội".
Tiếc rằng hiện nay trong cái nôn nóng công nghiệp hóa, hiện đại hóa, nhiều đô thị nước ta trong đó có cả Sài Gòn, chúng ta chưa tiếp thu được những bài học của quá khứ và đang vô tình xóa dần đi di sản khi áp dụng kiểu qui hoạch máy móc bàn giấy, phủ nhận nền kiến trúc của các thế hệ đi trước.
Làm như vậy là chúng ta tự đóng cửa với quá khứ, làm mất đi bản sắc của chính mình, phá bỏ thành quả của các thế hệ đã qua và trầm trọng hơn là đang xóa đi chính cái hồn đô thị của mình.
(KTS Nguyễn Hữu Thái-VHNT) " (Nguồn: http://my.opera.com/alwayssomewhere/blog/show.dml/1628157 )
Đi tìm hạnh phúc
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/3063862
Khai trương 5 Blog mới kể lại những ngày hưu trí đi du lịch khắp nơi, đi, thấy, hiểu, và vui hưởng cuộc đời. Mời các bạn viếng thăm:
Việt Nam, Quê hương mến yêu
Những ngày về thăm lại quê hương
http://lthdan03.wordpress.com/
Nước Mỹ nơi tôi đang sống
Những ngày sống tại Mỹ
http://lthdan04.wordpress.com/
Những ngày hưu trí
Đi tìm hạnh phúc
http://lthdan02.wordpress.com/
Du Lịch thế giới
Thế giới dưới mắt một người Mỹ gốc Việt
http://lthdan05.wordpress.com/
Đi giang hồ với người tình trăm năm
Đi tìm hạnh phúc
http://lthdan.wordpress.com/
Mời đọc thêm:
Saigon: Thăm Nhà Bưu Điện
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/12004422
Du lịch Trung Quốc (6): Tháp truyền hình Minh Châu Phương Đông (Thượng Hải)
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11993852
Du lịch Trung Quốc (5): Dự Viên (Thượng Hải)
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11991692
Saigon: Thăm Nhà Thờ Đức Bà (Vương Cung Thánh Đường)
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11989922
Du lịch Trung Quốc (4): Thập Tam Lăng (Beijing)
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11978772
Bryce Canyon: Sunset Point (Điểm Mặt Trời Lặn)
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11975252
Saigon: Thăm dinh Độc Lập xưa
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11971262
Saigon: Đi tìm bóng dáng nhà ga Saigon xưa
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11968442
Bryce Canyon: Inspiration Point (Điểm Cảm Hứng)
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11958492
Du lịch Trung Quốc (3): Di Hòa Viên (Beijing)
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11956252
Saigon: Đi chợ Saigon
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11952962
Saigon: Bán đồ lưu niệm cho du khách quốc tế
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11936072
Red Canyon: Hẻm Núi Đỏ
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11922232
Đi xích lô lang thang phố xá Đà Nẵng
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11912092
Du lịch Trung Quốc (2): Vạn Lý Trường Thành (Beijing)
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11903812
Hẻm Núi Bryce (Bryce Canyon)
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11885912
Du lịch Trung Quốc (1): Bắc Kinh (Beijing)
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/du-lich-trung-quoc-1-bac-kinh-beijing
Vũng Tàu: Khu Bãi Dứa
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11863712
Con đường lãng mạn (The Romantic Road)
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11861832
Salt Lake City: Quảng trường Đền Thờ (Temple Square)
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11860232
Đà Nẵng: Bãi biển Mỹ Khê đẹp nhất thế giới?
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11847282
Đà Nẵng: Một đêm vui tại Danube Club
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11823442
Munich: Đi nhậu ở quán beer Hofbräuhaus
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11821372
Đà Nẵng: Một buổi sáng trên bờ sông Hàn
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11819272
Đà Nẵng: Một góc sông Hàn
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11780082
Paris: Hội ngộ 35 năm tốt nghiệp Y Nha Khoa Sàigòn
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11777602
Munich: Quảng trường Đức Mẹ (Marienplatz)
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11769142
Utah: Thành phố Salt Lake
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11753102
Đà Nẵng: Trên đỉnh Bà Nà - Núi Chúa
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11745502
Munich: Lâu đài Nymphenburg của vua Ludwig
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11620222
Đà Nẵng: Đi cáp treo núi Bà Nà
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11612582
Utah: Miền đất hứa?
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11609922
Vũng Tàu: Tham quan Bạch Dinh
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11602642
Prague: Một buổi tối tuyệt vời
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11594852
Vịnh Hạ Long: Đảo Tuần Châu
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11572862
Hồ Gấu (Bear Lake)
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11571242
Prague: Cung điện Prague (Prague Castle)
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11567251
Vịnh Hạ Long: Hang luồn
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11561211
Jackson: Show Cao bồi miền Tây
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11542291
Prague: Lang thang thăm viếng một di sản thế giới
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11532251
Vịnh Hạ Long: Động Thiên Cung
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11528411
Prague: Krizikova Fountain, Những giây phút tuyệt vời
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11525751
Jackson: Thành phố nhiều xác thú rừng
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11522881
Vịnh Hạ Long: Một cuộc đời đáng sống
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11512041
Prague: Tu viện Strahov
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11510381
Jackson: Thành phố cao bồi ngày xưa
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11497111
Vienna: Đi nghe hòa tấu nhạc Viennese Waltz
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11488861
Vịnh Hạ Long: Một buổi sáng nhiều sương mù
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11487071
Snake River: Du thuyền trên sông Rắn
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11485201
Vienna: Cung điện mùa hè Schönbrunn Palace
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11475041
Epcot: Một chút Trung Quốc trên đất Mỹ
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11458181
Một đêm với cao bồi miền Tây Hoa Kỳ (Wild West)
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11443311
Vịnh Hạ Long: Cầu Bãi Cháy
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11439121
Sống theo lối cao bồi miền viễn Tây: Đi xe ngựa Chuckwagon
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11428201
Vienna: Nhà thờ St. Stephen
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11415391
Yellowstone: Mạch nước phun Old Faithful
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11422121
Cố đô Hoa Lư: Đền Vua Lê
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11407401
Grand Teton National Park: Hồ Jenny
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11400171
Cố đô Hoa Lư: Đền Vua Đinh Tiên Hoàng
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11393241
Grand Teton National Park: Hồ Colter
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11381851
Du lịch Tam Cốc (2)
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11372921
Yellowstone: Bầy bò rừng bên bờ sông
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11363791
Hoàng Cung Áo (Hofburg Imperial Palace)
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11358761
Yellowstone: Khu mạch nước phun Upper Geyser Basin
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11347471
Du lịch Tam Cốc
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11326741
Đêm giã từ trên tàu cruise lớn nhất thế giới Oasis Of The Seas: Farewell Party (3)
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11320861
Trên đường phố Vienna
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11297501
Thích Ca Phật Đài (Vũng Tàu)
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11286481
Yellowstone: Một đêm bên bờ hồ
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11264631
Ngày cuối cùng trên tàu cruise lớn nhất thế giới Oasis Of The Seas: Đến lúc nói lời từ biệt (2)
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11251021
Yellowstone: Hẻm núi lớn
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11249081
Budapest: Một đêm vui
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11231721
Vũng Tàu: Tượng Chúa Kitô Vua cao nhất thế giới
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11211431
Ngày cuối cùng trên tàu cruise lớn nhất thế giới Oasis Of The Seas (1)
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11205261
Yellowstone, Vườn quốc gia đầu tiên và lớn nhất nước Mỹ
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11194151
Vũng Tàu: Bãi Sau
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11166321
Tranh danh lam thắng cảnh Yellowstone
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/tranh-danh-lam-thang-canh-yellowstone
Làng Szentendre (gần Budapest)
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11126951
Vũng Tàu: Bãi trước
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11123751
Đi xem Show Come Fly With Me (Hãy bay cùng Em)
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11108031
Danube, dòng sông xanh?
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11105121
Hà Nội: Đền Quán Thánh
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11092161
Học Nhảy tại Hoa Kỳ: Thời oanh liệt nay còn đâu?
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11090161
Bảo tàng viện da đỏ (Plains Indians Museum)
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11087961
Trung tâm lịch sử Buffalo Bill ở Cody
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11052161
Ngày thứ 6 trên tàu cruise lớn nhất thế giới Oasis Of The Seas
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11049341
Trên đường đi Yellowstone: Thành phố Cody, Wyoming
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11035571
Đêm nhảy Disco ngoài đường (Disco Street Party)
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/11011871
Trên đường đi Yellowstone: Thác nước Shell
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/10994951
Show trượt băng (Ice Skating) Frozen in time
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/10974471
Đảo St Martin và thủ đô Marigot
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/10971071
St Maarten/St Martin, một đảo nhỏ chia đôi cho hai quốc gia
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/10953871
Ngày thứ năm trên tàu cruise lớn nhất thế giới Oasis Of The Seas
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/10927781
Trên đường đi Yellowstone: Vượt núi Bighorn
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/10900031
Đêm tưởng nhớ Ricky Nelson
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/10890661
Đêm thứ tư trên tàu cruise lớn nhất thế giới Oasis Of The Seas
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/10884831
Deadwood, thành phố vô luật lệ nhất của Mỹ
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/10850001
Charlotte Amalie (St Thomas - Virgin thuộc Mỹ)
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/10848261
Tatanka, câu chuyện bò rừng
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/10837251
Những cảnh đẹp của đảo St Thomas - Virgin thuộc Mỹ
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/10829661
Trên đĩnh núi St Thomas - Virgin thuộc Mỹ (2)
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/10814711
Trên đĩnh núi lửa St Thomas - Virgin thuộc Mỹ (1)
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/10772361
Đảo Virgin thuộc Mỹ nhìn từ tàu cruise lớn nhất thế giới Oasis Of The Seas
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/10737421
Hoc nhảy theo lối M. Jackson trên tàu cruise lớn nhất thế giới Oasis Of The Seas
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/10728961
Khu Boarwalk trên tàu cruise lớn nhất thế giới Oasis Of The Seas
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/10708631
Công viên Central Park trên tàu cruise lớn nhất thế giới Oasis Of The Seas
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/10686661
Khu Royal Promenade trên tàu cruise lớn nhất thế giới Oasis Of The Seas
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/10670981
Đi khiêu vũ trên tàu cruise lớn nhất thế giới
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/10644501
Đi xem show "Oasis của những giấc mơ"
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/10637311
Áo dài Việt Nam trên tàu cruise lớn nhất thế giới Oasis Of The Seas
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/10595731
Paradise Island, nơi thi Hoa Hậu Hoàn Vũ 2009
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/10583681
Thăm viếng Nassau thuộc Bahamas (2)
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/10558861
Thăm viếng Nassau thuộc Bahamas
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/10552861
Lên tàu cruise lớn nhất thế giới Oasis Of The Seas
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/10538361
Miami Beach một ngày vui
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/10145541
Hoa Tulip Saigon, hoa tulip New York
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/10139551
Washington DC: Hình ảnh Cherry Blossom Parade 2010
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/10137901
Bảo tàng lịch sử tự nhiên: Nguồn gốc con người
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/10124671
Tham quan núi Tổng Thống Mt Rushmore
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/10123311
Trung Tâm Kennedy
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/10118411
Đài tưởng niệm Roosevelt
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/10096861
Hà Nội: Văn Hồ (Hồ Giám hay Hồ Minh Đường)
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/10094621
Budapest, di sản thế giới
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/10084491
Đài tưởng niệm Lincoln
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/10075461
Con đường Iron Mountains (gần Mt Rushmore)
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/10074111
Bò rừng ở công viên Custer
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/10068331
Đài tưởng niệm Jefferson
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/10050421
Công viên Custer (South Dakota)
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/10003071
Một ngày đi ba nước: Ba Lan, Slovakia và Hung Gia Lợi
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/10048401
Đài tưởng niệm Tổng Thống Washington
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/10028241
Điện Capitol, Quốc hội Mỹ
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/10004781
Washington DC: Nhà Trắng (Tòa Bạch Ốc)
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9987231
Washington DC: Mùa hoa anh đào
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9984291
Một đêm tại Krakow (Ba Lan)
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9977031
Bảo tàng lịch sử tự nhiên New York
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9966191
Thành phố Keystone (South Dakota)
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9962921
Anh hùng da đỏ Crazy Horse (Ngựa điên)
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9950391
Saigon: Bảo tàng chứng tích chiến tranh
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9934501
Hà Nội: Văn Miếu - Quốc Tử Giám
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9933341
New York: Đi lang thang một ngày đẹp trời tháng tư
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9931381
New York: Đi ngắm hoa anh đào
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9913551
Ngày dài nhất: Đi 3 tiểu bang Colorado-Wyoming-South Dakota
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9912691
New York: Hoa Thuỷ Tiên mọc đầy đường
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9911231
Mỏ muối Wieliczka, di sản thế giới
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9893081
Saigon: Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9890551
Santa Barbara, thành phố biển rất đẹp
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9888881
Thành phố Denver dễ thương
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9880281
Nhà thờ truyền giáo Mission Santa Barbara
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9873261
Núi Tổng Thống Mt Rushmore
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9870371
New York nơi tôi đang sống
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9846161
Danh lam thắng cảnh ở Mỹ, nơi tôi đang sống
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9847841
Hoa cánh bướm ở New York
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9844001
Lễ Hội hoa tiệm Macy New York
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9831341
Hoa mai Mỹ (Forsythia)
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9829711
Solvang, thành phố của người gốc Đan Mạch (Cali)
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9825811
Carmel-by-the-Sea, Thành phố của nghệ sĩ (California)
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9823321
Quảng trường chợ cũ Krakow (Main Market Square)
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9808441
Lễ hội Hanami (ngắm hoa anh đào) ở New York
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9805521
Hà Nội: Chùa Trấn Quốc, một di tích lịch sử
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9803511
Con đường Vua đi (Royal Road)
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9794841
Vườn Nhật ở New York
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9785191
Thành phố lâu năm nhất Cali (San Luis Obispo)
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9771761
Sân Golf Pebble Beach
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9768931
New York: Mùa Hoa Anh Đào
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9759481
Trên sông Son
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9729291
New York: Hoa Mộc Lan
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9725941
Đền Vua Wawel Castle, một di sản thế giới
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9723661
New York: Mùa xuân trong xóm tôi
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9708161
Con đường 17 dặm (17-Mile Drive)
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9703481
Hồ cá Vịnh Monterey (2)
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9700251
Tham quan Krakow
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9685191
Hà Nội: Chùa Một Cột
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9683011
Hồ cá Vịnh Monterey (Monterey Bay Aquarium)
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9676291
Bến Ngư Phủ Monterey
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9666381
Auschwitz, một di sản thế giới
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9647261
Hà Nội: Hồ Trúc Bạch
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9635741
Đường Cannery Row (California)
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9629281
Phía Nam Miami Beach
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9612381
Thăm viếng Hà Nội: Hồ Tây
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9609881
Thiên đàng Sarasota (Florida)
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9574521
Đức Mẹ Đen Jasna Gora, nữ vương Ba Lan
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9567141
Saigon mùa Giáng Sinh
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9534831
Bãi biển Miami Beach
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/9533941
[FONT=tim
Xem đầy đủ bài viết tại http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/12008292
